Abaartii Ugu Daraneed Mudo 40 Sano Ah Ayaa ku dhufatay Somalia afartii sano ee la soo dhaafay
Maaddaama Geeska Afrika uu wajahayo abaar aan caadi ahayn oo daba dheeraatay oo joogto ah, Soomaaliya si gaar ah ayay u saamaysay.
Isbeddelka cimilada ayaa sii xumeeyay soo noqnoqda iyo darnaanta abaarta oo hadda ku dhawaad 90% Soomaaliya ka dhigtay abaar ba’an ka dib saddex xilli oo roobaad oo xiriir ah oo aan di’in, iyadoo meelaha qaar ay soo food saartay xilligoodii ugu kululaa muddo 40 sano ah.
Roobab xilliyeedkii afraad oo dhicisoobay, oo aad loogu badinayo, ayaa khatar gelin doona nolosha iyo dakhliga malaayiin xoolo-dhaqato ah oo beeralay-iyo-xoolo-dhaqato ah iyo dadka magaalooyinka deggan ee faqriga ah.
Qaramada Midoobay ayaa warbixin ay soo saartay ku sheegtay in abaarta ka jirta Soomaaliya ay sababi karto in in ka badan 3.8 milyan oo qof ay waayaan cunto ku filan marka la gaaro Janaayo 2022, waxaana ka sii daran 4.6 milyan oo qof marka la gaaro May 2022, taasoo noqon doonta ku dhawaad 30% shacabka dalka.
Daa’uud Jiiraan, Madaxa Hay’adda Mercy Corps ee Soomaaliya, ayaa yiri: “Heerka murugada ee inta badan meelaha ay abaaruhu ku dhufteen waa mid aad u xun.
Qoysas badan ayaa wax walba waayay. Xoolo-dhaqatada ayaa soo lugeeyay boqollaal kiilo mitir iyaga oo xoolahooda tabar darran ay daaq u raadinayaan.
Xoolahoodii intooda badan waxa ay ku le’deen jidka, inta yar ee soo hadhayna waxa ay daaqayaan caleenta iyo dhirta kale, in kasta oo ay sun u noqon karaan xoolaha, taas oo ah xalka ugu dambeeya.
Gobolka Jubada Hoose waxaan kula kulmay haween ragooda ka tagay oo ilaashanaya inta yar ee xoolihii ka haray, caruurtoodana kaxaystay si ay u raadiyaan, kuwaas oo hadda ku xaraysan duleedka magaalooyinka ku dhow oo aan haysan wax cunto ah iyo biyo iyo nadaafad. Waxay ku nool yihiin hoy cooshado ka sameysan, oo bannaanka soo dhigtay iyagoo ku tiirsan kaalmada yar ee bulshada maxalliga ah ay bixiyaan. Waa dagaal lagu badbaado.”
Calaamadaha digniinta ayaa cad in bilaha soo socda ay aad uga sii adkaan doonaan malaayiin qof oo Soomaaliyeed. Beesha caalamku waxay u baahan tahay inay mudnaanta siiso badbaadinta nolosha iyo ilaalinta hab-nololeedyada.
Taageero degdeg ah ayaa loo baahan yahay si looga hortago gaajo baahsan iyo dhimasho.
Hay’adda Mercy Corps ayaa qoysaska ay dhibaatadu aadka u saamaysay siisa lacag iyo cunto iyo biyo tuulooyinka fogfog iyada oo biyo dhaamin degdeg ah u samaynaysa bulshada iyo xoolahooda si ay uga hortagaan masiibo ka sii daraysa.
