Taageero cusub oo US$ 10 milyan ah oo UK ah si wax looga qabto saamaynta abaaraha Soomaaliya
Wasiirka UK u qaabilsan Afrika, Vicky Ford MP, ayaa ku dhawaaqday xirmo US$10 milyan ah oo UK ku taageerayso dadka Soomaaliyeed ee ay saameeyeen abaaraha daran, mar ay booqasho ku joogtay Kenya, taasoo qayb ka ah booqasho saddex waddan ah oo ku taal Bariga Afrika.
Maalgelintan ayaa bixin doonta gargaar muhim ah sida lacag caddaan ah oo lagu gato cunto degdeg ah iyo biyo si loo caawiyo qoysaska nugul ee Soomaaliya oo dhan si ba’an ula ildaran abaarta aan joogsiga lahayn. Taageerada ayaa qayb ka ah xirmada 17 milyan ginni ee taageerada UK ee wadamada ku yaal bariga Afrika ee ay saameeyeen abaaraha ba’an iyo fatahaadaha.
Ba’anaanta abaarta Soomaaliya ayaa ah mid ka sii daraysa, iyadoo in ka badan 90% dalka ay soo food saartay xaalado abaareed. Waxaa jira ku dhawaad shan milyan oo Soomaali ah oo gaajaysan, iyo 3.5 milyan oo kale ayaa sanadkan u baahan gargaar bini’aadantinimo oo degdeg ah iyadoo ay ugu wacan tahay roobabkii xumaaday ee isdaba jooga iyo dalaggii beeraha oo xumaaday. 2.6 milyan oo qof oo kale ayaa ka qaxay guryahoodii colaadda awgeed.
Maalgelintan ayaa la filayaa in lagu taageero ku dhawaad 500,000 oo qof oo ku nool Soomaaliya si ay u helaan biyo nadiif ah oo ay u helaan sahay cunto. Tallaabooyin ka hortag ah oo noocan oo kale ah ayaa muhiim ah, sida laga bartay abaarihii 2016/17 ee Soomaaliya markii waxqabad hore iyo maalgelin ay hoggaaminaysay UK ay gacan ka geysteen in si ciriiri ah looga fogaado macaluul. Isbeddelka cimiladu waxa ay gobolka oo dhan ka wadaan xaalado cimilo oo aad u xun, taas oo ka sii daraysa abaartii hore u jirtay, halka maamul xumada iyo colaadaha ka jira Soomaaliya ay barakicinayaan bulshooyinka nugul iyo burburinta maciishada.
Booqashada Bariga Afrika, Wasiirka UK ee Afrika, Vicky Ford MP, ayaa yiri: “Wadamada Bariga Afrika, isbeddelka cimiladu maaha dhibaato mustaqbalka – waxay waddaa xaalad degdeg ah oo bini’aadanimo hadda. Abaaro iyo daadad ba’an oo ay weheliyaan colaadaha socda iyo maamul-xumada ka jirta Soomaaliya, Koonfurta Suudaan iyo Itoobiya, ayaa ka abuuraya duufaan dhammaystiran oo ku wajahan Bariga Afrika, taas oo khatar gelinaysa boqollaal kun oo qof oo macaluul ah.
Ballanqaadka Boqortooyada Midowday ee ku aaddan taageeridda saaxiibadayada Bariga Afrika waa mid aan leexleexad lahayn, waxaanan ognahay in tallaabada hore ee hadda la qaaday ay ka hortagi karto khasaare ballaaran oo nolosha ah. Xirmadan maalgelinta ah ayaa siin doonta gargaar muhiim ah ku dhawaad hal milyan oo qof oo ku nool gobolka, ka caawinta kuwa ay saameeyeen helitaanka biyo nadiif ah iyo cunto caafimaad leh.
Safiirka Britain ee Soomaaliya, Kate Foster, ayaa tiri: “Xaaladdu waa mid aad looga walaaco, iyadoo malaayiin qof ay baahi weyn u qabaan cunto naf-badbaadin ah iyo biyo nadiif ah.
Boqortooyada Midowday (UK) waxay si dhakhso ah u socotaa si ay u bixiso taageero 10 milyan oo doolar oo dheeri ah oo maalgelin ah, iyadoo waayo-aragnimadu muujisay in goor hore, ka-hortagga wax-ka-qabashada ay muhiim u tahay ka fogaanshaha khasaaraha ballaaran ee nolosha. Ilaa hadda, Boqortooyada Midowday (UK) waxay bixisay 32 milyan oo gini oo maaliyad bini’aadannimo sanadkan ah, taas oo la gaadhsiiyay in ka badan hal milyan oo qof oo isugu jira gargaar degdeg ah iyo gargaar waqti dheer ah…
